پیش از درمان و مقابله با استرس حتماً باید نشانه‌های آن را بشناسید، نشانه‌هایی که شامل:
این نشانه‌ها با اشکال در تمرکز، ضعف در حافظه، ایجاد تنش، اشکال در تصمیم گیری، افکار مغشوش، به تعویق انداختن دائمی کارها، پیش‌بینی بدترین‌ها، بیشتر از حل مسئله نگران مسئله بودن و به آن فکر کردن خود را نشان می‌دهد.
شامل دردهای بدنی، سردردها، گرفتگی عضلات بخصوص در ناحیه گردن و شانه‌ها، کمردرد، خستگی مفرط، حالت تهوع، احساس خفگی، پرش ناگهانی چشم یا لب، احساس لرزش، افزایش وزن و یا از دست دادن وزن، دندان قروچه کردن، افزایش ضربان قلب، بی‌خوابی و مشکل در خواب، سرگیجه، اسهال یا یبوست، عرق کردن کف دست و یخ کردن انگشتان می‌شود.
این نشانه‌ها که بیشترین ضربه را به فرد وارد می‌کند عبارت‌اند از: تحریک‌پذیری و پرخاشگری، کناره‌گیری، ناتوانی در برقراری ارتباط، بدخلقی، گریه کردن، بدگمانی و غرغر کردن، افسردگی و اضطراب، حساسیت بیش از حد به انتقاد، احساس ناامیدی، احساس گناه و ترس غیرمنطقی.
اشکال در مدیریت زمان، اشکال در سازمان دهی، پراکنده کاری و هیچ کاری از پیش نبردن، تغییر در الگوهای خواب و غذا، انجام دادن کارها با عجله، استفاده از الکل و مواد مخدر و سیگار، غیبت از محل کار، بی‌قراری و ناخن جویدن، سرزنش کردن دیگران به خاطر مشکلات، انداختن مسئولیت به گردن دیگران و قطع ارتباط با دوستان
راه‌های کنترل استرس
جهت مدیریت استرس راهکارهای متنوعی وجود دارد که با شناخت از خود و برنامه زندگیتان می توانید یک یا چند روش را به کار ببندید:
۱- داشتن برنامه و مدیریت آن
احساس وجود برنامه، کنترل و مدیریت صحیح و اصولی بخش مهمی از کنترل و کاهش اضطراب را تشکیل می‌دهد. آموختن روش‌های مدیریت مسئولیت‌ها، پایداری کردن بر اهداف، استراحت کردن و اجرای تکنیک‌های تمدد اعصاب از جمله مهارت‌های مدیریت زمان است.
۲- انتخاب هدف
سعی کنید هدف واحدی برای خود انتخاب کنید که خلق و خویتان را بهبود ببخشد و از اضطرابتان بکاهد.
۳- پرهیز از به تعویق انداختن کارها
به تعویق انداختن مسئولیت‌ها و کارها تا دقایق پایانی می‌تواند بیشتر از زمانی که تکالیف و مسئولیت‌ها را به موقع انجام دهید اضطراب ایجاد کند. به تعویق انداختن کارها، تکالیف و مسئولیت‌ها می‌تواند تأثیر مستقیمی بر کیفیت کار، خواب و خلق‌وخویتان بگذارد.
۴- داشتن خواب خوب
تمرین عادات خواب خوب می‌تواند نشان دهد که خوب استراحت کرده‌اید. محرومیت از خواب می‌تواند سبب ایجاد مشکلات جسمی و روحی و افزایش اضطراب شود.
۵- محدود کردن محرک‌ها
مصرف محرک‌ها مثل کافئین که می‌توانند سبب ایجاد و تشدید اضطراب شوند را محدود یا متوقف کنید.
۶- استراحت کردن
در حین کارهایتان در طول روز، زمانی را برای استراحت و فعالیت‌های مفید اختصاص دهید. در حین زمان‌های استراحت کلاس، مطالعه و کار کردن در فضای آزاد قدم بزنید، موسیقی گوش کنید و ... تا ذهنتان استراحت کند.
۷- یادداشت کارهای روزانه
نوشتن یادداشت‌های روزانه را آغاز کنید. تعداد زیادی از افراد نوشتن یادداشت‌های روزانه روشی مناسب برای کنترل اضطراب، درک احساسات و تصمیم‌گیری‌ها و ... می‌دانند.
۸- پذیرش محدودیت‌ها
باید بدانید همه در زندگی‌شان با محدودیت‌های گوناگونی مواجه هستند. باید بیاموزید محدودیت‌های زندگی را بپذیرید و با توجه به آن از خود و دیگران توقع داشته باشید.
۹- برنامه‌ریزی اوقات فراغت
برای اوقات فراغتتان برنامه ریزی کنید. شوخ طبعی را وارد زندگیتان کنید. خندیدن می‌تواند بهترین راه کاهش تنش باشد.
۱۰- تلاش برای کنترل استرس
تلاش کنید از دوستان و خانواده‌تان کمک بگیرید تا بتوانید اضطراب را از خود دور کنید. مطمئن شوید به طور اختصاصی بر تجربیات منفی تمرکز نکنید. سعی کنید به سه چیز مثبتی که در زندگیتان اتفاق افتاده فکر کنید و با دیگران در میان بگذارید.
چگونگی کنترل استرس
برای کاهش و کنترل استرس روزانه حتماً نباید داروهای قوی و روش‌های سخت را امتحان کرد بلکه می‌توان با پیروی از برخی باید نبایدها به سادگی وضعیت نامناسب خود را مدیریت کنید، برای این کار کافی است:
این یک روش سالم برای تسکین انرژی و تنش است. ورزش کردن مواد شیمیایی مغزی خوبی به نام اندورفین را آزاد می‌کند. هم چنین به شما کمک می‌کند فیزیک خوبی داشته باشید که باعث می‌شود احساس بهتری نیز داشته باشید.
استرس می‌تواند بر روی اشتهای شما تأثیر بگذارد. دقت کنید که وعده‌های غذایی منظم و متعادلی داشته باشید.
از تخیل خود استفاده کنید و ببینید چطور می‌توانید یک وضعیت استرس‌زا را با موفقیت مدیریت کنید. بسیاری از مردم احساس می‌کنند که تمرین بصری، اعتماد به نفس را بالا می‌برد و آنها را قادر می‌سازد تا رویکرد مثبت‌تری نسبت به یک کار دشوار داشته باشند.
- یک‌چیز را در لحظه در نظر بگیرید
برای افراد تحت تنش و استرس، فشار کاری روزانه آنها گاهی می‌تواند غیرقابل‌تحمل به نظر برسد. بهترین راه برای کنار آمدن با این احساس انجام یک کار در آن زمان است. فهرستی از چیزهایی تهیه کنید که باید انجام دهید و با یک کار شروع کنید. زمانی که این کار را انجام دادید، بعدی را انتخاب کنید؛ احساس مثبت چک کردن وظایف بسیار رضایت‌بخش است که این کار به شما انگیزه می‌دهد که ادامه دهید.
- با انتقاد کردن کنار بیایید
شما ممکن است بیش از حد از خودتان و دیگران انتظار داشته باشید. سعی کنید احساس ناامیدی، سرخوردگی و یا حتی گیر افتادن را زمانی که فردی آن حرفش را نمی‌سنجد، نداشته باشید. دیگر از هم کارانتان، همسر و یا کودکتان باشد که موافق رفتار شما نیستند.
مدیتیشن نوعی تفکر راهنما است و شما می‌توانید این کار را با ورزش یوگا انجام دهید که حرکات یکسانی مثل پیاده روی یا شنا را به کار می‌برد. شما می‌توانید با تمرین تمدد اعصاب، با کشش، یا با تنفس عمیق، مدیتیشن انجام دهید.
- یادگیری ریلکسیشن آسان است
با یک ماهیچه شروع کنید. برای چند ثانیه محکم نگهش دارید و بعد ول کنید. این کار را با همه ماهیچه‌ها تکرار کنید، با پنجه و پا شروع کنید و با بقیه بدن ادامه دهید. کشش می‌تواند به تسکین تنش کمک کند به ترتیب سرتان را در یک دایره آرام تکان دهید. بعد به سقف نگاه کنید و به‌آرامی به طرفین خم شوید حال شانه‌هایتان را هم بچرخانید و نفس عمیق و آرام بکشید این کار به تنهایی تأثیر فوق العاده‌ای در کنترل استرس شما خواهد داشت و به شما کمک می‌کند که مقدار زیادی اکسیژن بگیرید و آرامش بدن خود را فعال کنید.
چیزهایی را که نمی‌توانید کنترل کنید را رها کنید و نگرانش نباشید.
با بهترین توان خود برای رویدادهایی که می‌دانید استرس‌زا هستند آماده شوید، مانند مصاحبه شغلی.
توضیح دهید که چه چیزی باعث آزار شما از یک دوست قابل‌اعتماد یا یک عضو خانواده می‌شود.
اهداف واقع گرایانه در خانه و محل کارتان را تعیین کنید و تا حد امکان از برنامه ریزی بیش از حد اجتناب کنید.
گفتن نه به برخی شرایط و خواسته های نا به جای اطرافیان شاید در وهله اول سخت به نظر برسد. اما با آموختن روش های محترمانه نه گفتن به شدت کیفیت زندگی خود را افزایش می دهید. در نهایت احساس آرامش بیشتری خواهید داشت.
- مثبت نگری را فراموش نکنید
هنر دیدن نیمه پر لیوان همیشه کمک کننده بوده است. در تمامی جنبه های زندگی می توانید تمرکز خود را روی بخش مثبت مشکل یا چالش زندگی خود معطوف کنید. اینکه این مساله چقدر موجب رشد شما شده است و شما را به یک فرد قوی، مستقل و در نهایت آرامتری تبدیل می کند.
- روی مسائل تفکر و کار کنید
با مشورت گرفتن از افراد قابل قبول یا خواندن کتاب های مختلف می توانید زاویه دید واقع گرایانه تر و مثبت تری نسبت به زندگی و مسایل خود داشته باشید و آنها را از منظر دیگری ببینید.
حرف آخر
یکی از عوارض استرس و اضطراب، کاهش وزن و یا اضافه وزن است که می‌تواند برای شما خطرساز باشد. هرچقدر استرس و اضطراب کنترل شود این بالا و پایین شدن وزن هم کنترل می‌شود. البته برای اینکه زودتر به نتیجه برسید باید برنامه غذایی داشته باشید که کلیه موارد را رعایت کرده باشد و علاوه بر اینکه وزن شما را کنترل می‌کند، ویتامین‌ها و مواد مغذی لازم برای بدن را نیز تأمین کند.