برنامه ریزی تمرینات فوتبال یکی از مهمترین مسئولیتهای یک مربی است که با در نظر گرفتن قابلیتهای بازیکنان, برای آن ها برنامه ریزی مناسبی انجام می دهد. بازیکنان جوان، مینیاتور بازیکنان بزرگسال نیستند. بنابراین یک جلسه تمرین که برای بازیکنان سنین دبیرستان طراحی شده است ممکن است برای بازیکنان زیر ۱۰ سال و یا کم سن و سالتر مناسب نباشد.
سطح مهارت، آگاهی تاکتیکی، آمادگی جسمانی و رشد بدنی بازیکنان را ارزیابی کنید و سپس تمرینی را در نظر بگیرید که رشد و توسعه همهی بازیکنان را در برداشته باشد. تمرینات نباید از نظر بدنی بیش از حد سخت باشند ولی باید در حدی باشد که بازیکنان را به استانداردهای بالاتر عملکردی برساند.
دستورالعملهایی کلی که در ادامه مبحث میآیند برای بازیکنان در تمام سطوح و سنین کاربرد دارد و به شما برای برنامه ریزی تمرین فوتبال کمک میکند. این ها فقط یک سری پیشنهاد هستند که باید مطابق با نیازهای فردی و تیمی اختصاصی بازیکنان شما تنظیم و سازگار گردند.
1. برنامه ریزی تمرینات فوتبال مطابق سن فوتبالی بازیکن
«سن فوتبالی» بازیکن به سطح شایستگی و کفایت بازیکن اشاره دارد. در بسیاری از موارد سن فوتبالی بازیکن با سن تقویمی او بسیار متفاوت است. بازیکنان تازه کار که هرگز یک توپ فوتبال را لمس نکردهاند از نظر پیشرفت و توسعه پشت سر بازیکنان هم سنشان که چندین سال سابقه بازی دارند قرار میگیرند.
بازیکنان با تجربهتر سن فوتبالی بیشتری دارند. بازیکنان مبتدی ممکن است حتی در اجرای مهارت های پایه ای فوتبال مشکل داشته باشند بنابراین نباید آن ها را در موقعیتهایی قرار دهید که برای رسیدن به موفقیت شانسی نداشته و یا شانس خیلی کمی داشته باشند.
- هدف شما باید برگزاری یک تمرین واقعی باشد که در آن بازیکنان در چهارچوب تواناییهای بدنی و ذهنیشان به رقابت با یکدیگر بپردازند. تواناییهای جسمانی فنی و سطح توسعه و پیشرفت بازیکنان را در نظر گرفته و سپس به طراحی و برنامه ریزی تمرینات فوتبال مناسب برای آن گروه خاص پپردازید
2. به صورت تدریجی و مرحله به مرحله آموزش دهید
برنامه ریزی موثر یک جلسه تمرین فوتبال چیزی فراتر از انتخاب تصادفی یک سری فعالیت ها و کنار هم قرار دادن بدون برنامه آن ها کنار همدیگر است. هر بازی, تمرین پایه ای برای بازی ها و تمرینات بعد از آن است.
جلسه تمرین را با فعالیت های اساسی و پایه شروع کرده و سپس به تدریج به موقعیت های شبیه بازی برسید. برای مثال، تمرین باید با برنامه ریزی تمرینات فوتبال ساده با حضور بازیکنان کم تعداد آغاز شده و سپس به تدریج به تمریناتی برسید که در آن بازیکنان با سرعت مسابقه به هم پاس داده و توپ را زیر فشار حریف دریافت می کنند. سطح شروع تمرینات به تجربه و توانایی بازیکنان بستگی دارد. بازیکنان سطح بالا به طور طبیعی تمرین را با حرکات مشکلتر نسبت به بازیکنان تازه کار آغاز میکنند.
3. یک فضای یادگیری و آموزشی مثبت ایجاد کنید
در برنامه ریزی تمرینات فوتبال، صرف نظر از اينکه شما یک تیم جوان را آموزش میدهید و یا یک گروه از بازیکنان حرفهای و سطح بالا را رهبری میکنید، اگر فضای آموزشی تمرین مثبت نباشد تمرین به یک کار کسل کننده تبدیل میشود. ضمن اینکه تمرین باید به اندازه کافی سخت، سازماندهی شده و منسجم باشد. باید برای بازیکنان و مربیان محیطی لذتبخش و شادی آفرین را مهیا کند. بازیکنان را در تمرین فعال، درگیر بازی، در تماس با توپ و مشتاق گل زنی نگه دارید.
با برنامه ریزی دقیق و تفکر خلاق. میتوانید ضمن ایجاد بالاترین انگیزه در بازیکنان به اهداف خاص یادگیریتان هم برسید.
4. در هر تمرین به توسعه یک موضوع خاص بپردازید
در یک جلسه تمرین لازم نیست که موضوعات مختلفی را به بازیکنان به ویژه بازیکنان جوان آموزش دهید. طبق برنامه ریزی تمرینات فوتبال، هر جلسه تمرین را روی یک موضوع خاص بنا کنید. برای مثال، تمرکز اصلی جلسه تمرین میتواند روی بهبود مهارت پاس و یا دریافت و یا روی ایجاد موقعیتهای گل زنی با دریبل زدن باشد. تمرین را روی تنوع تمرینات و بازیهای تمرینی در حول و حوش یک موضوع اصلی متمرکز کنید.
5. سادگی تمرین را حفظ کنید
استراحت ها و وقفه های طبیعی زیادی در فوتبال اتفاق می افتد؛ آن را به یک بازی ساده تبدیل کرده و این رویه را حفظ کنید! تمرینات و مهارت های پیچیده به جای اینکه به بازیکنان انگیزه بدهد آن ها را سر در گم و گیج می کند. هنگام برنامه ریزی تمرین فوتبال اصل سادگی را فراموش نکنید. این اصل برای مربیگری در تمام سطوح و سنین کاربرد دارد.
6. بازیکنان را با سخنان طولانی معطل نگذارید
هر چه بازیکنان زمان بیشتری را به پاس، دریافت، شوت، دریبل و ضربه سر اختصاص دهند، احتمال اینکه از تمرین لذت بیشتری ببرند و به سطح بالاتری از مهارت برسند بیشتر است. در مقابل اگر مربی با صحبتهای طولانی خود آن ها را از تمرین بازدارد آن جلسه تمرین برای بازیکنان کسل کننده و بی فایده خواهد بود.
در امر برنامه ریزی تمرینات فوتبال اطمینان یابید که تعداد زیادی توپ برای تمرین در دسترس باشد. (اگر هر بازیکن یک توپ داشته باشد بسیار عالی است). تعداد فراوان توپ سبب میشود تا بتوانید تمرینات متنوع و لذت بخشی را برای بازیکنان طراحی کنید و تعداد دفعات تماس زیاد آن ها با توپ موجب پیشرفت آن ها و گرم کردن بهتر قبل از فوتبال خواهد شد.
7. تمرین باید بازیکن محور باشد
تمرین باید با محوریت بازیکن باشد نه مربی، موضوع اصلی تمرین را مشخص کرده و آن را با زبانی ساده و جملاتی کوتاه برای بازیکنان توضیح داده و در اولین فرصت ممکن بازیکنان را درگیر تمرین کنید. هرچه بازیکنان کمتر بنشینند و یا بدون فعالیت باشند تمرین نتیجه بهتری میدهد. البته می توانید در موقع مناسب تمرین را برای بازگو کردن و توضیح دادن نکته آموزشی مفیدی قطع کنید تا از بازخورد بازیکنان نیز مطلع شوید.
نکته آخر: تمام بازیکنان برای محافظت از ساق پا باید از ساقبندهای مناسب استفاده کنند. بیشتر این ساق بند ها سبک و انعطاف پذیر بوده و نسبتا ارزان قیمت هستند. دروازبان ها هم باید از وسایل محافظتی با توجه به وظایف خود استفاده کنند. شورت های دارای بالشتک محافظ و بلند ویژه ی بازی در زمین های با سطوح سخت و یا چمن های مصنوعی توصیه می شود. بازیکنان کم سن و سال می توانند از کلاه های مخصوص برای حفاظت از سر استفاده کنند.